Szkoła jest miejscem, w którym dzieci nie tylko zdobywają wiedzę, ale też ćwiczą umiejętności interpersonalne i uczą się rozwiązywać konflikty. Byłoby idealnie, gdyby lekcje zawsze były prowadzone w interesujący sposób, który pobudza ciekawość, kreatywność i chęć odkrywania, a relacje z rówieśnikami nie wzbudzałyby żadnych zastrzeżeń. W rzeczywistości program jest przeładowany, wszystko sprowadza się do tego, by jak najlepiej zaliczyć sprawdziany, a dzieci są poddawane nieustannej ocenie. Właśnie te elementy sprawiają, że zamiast cieszyć się ze zdobytej wiedzy, która pobudzałaby je do zgłębiania tematu na własną rękę, starają się po prostu sprostać wymaganiom, które stawia przed nimi szkoła i rodzina, często przypłacając to własnym zdrowiem. Stres pojawia się wówczas, gdy własne zasoby radzenia sobie z sytuacją postrzega się jako znacznie niższe niż oczekiwania, właśnie dlatego najczęstszym katalizatorem stresu u dzieci jest szkoła.
Objawy stresu szkolnego mają bardzo podobne symptomy do syndromu wypalenia pracą u dorosłych.
Objawy emocjonalne
- poczucie niższości, niekompetencji – brak wiary we własne możliwości;
- zwiększona emocjonalność – strach, płacz, agresja, napięcie, drażliwość, nerwowość;
- silny niepokój – często dziecko przypłaca go problemami ze snem;
- brak motywacji – zwykle wynika z niskiego poczucia własnej wartości;
- trudności z koncentracją – dziecko nie jest w stanie skupić się na lekcjach;
- zmniejszona zdolność do planowania i organizowania – dziecko nie wie, w jaki sposób zabrać się do nauki;
- brak chęci do kontaktów towarzyskich – izoluje się, najchętniej czas spędzałoby tylko w swoim pokoju;
- trudności z pamięcią – nawet mimo starań nie jest w stanie przyswoić wiedzy;
- negatywizm – wszystko postrzega w złych barwach;
- zaniedbywanie prac domowych;
- strach przed nauczycielami, kolegami – obawa przed odrzuceniem, przykrymi uwagami;
- niska tolerancja na frustrację – prowadzi zazwyczaj do poczucia winy z przypadku niepowodzeń
Objawy Fizyczne
- częste bóle głowy;
- permanentne zmęczenie;
- zwiększony lub zmniejszony apetyt;
- bezsenność, koszmary senne;
- częste infekcje;
- zwiększony puls, pocenie się, drżenie, suchość w ustach;
- trudności w oddychaniu;
- częste biegunki, dolegliwości żołądkowe
Stres szkolny jest wpisany w życie każdego ucznia. Pomaga w asymilacji i zaadoptowaniu się do nowej sytuacji, ponieważ podczas stresu uwalniają się hormony, dzięki którym zwiększa się zdolność do działania. Problem pojawia się wówczas, gdy jest permanentny i prowadzi do wielu z powyższych objawów. Jest to stan, który zagraża zdrowiu, wyniszcza i może sprawić, że dziecko nabawi się problemów natury emocjonalnej, które będą się ciągnąć za nim przez lata. Jeśli podejrzewamy u naszej pociechy stres szkolny, nie należy tych objawów bagatelizować. Im szybciej zwrócimy się po pomoc do psychologa dziecięcego, tym większa szansa, że uda się wypracować strategie poprawiające dobrostan dziecka.
